Zwanḓa Zwa Malofha

READ SAMPLE 

Nga ha bugu

Bugu eyi ndi bugu ya nganeapfufhi dza fumi ine ya pfi ZWANḒA ZWA MALOFHA. Ndi bugu i re na ndunzhe-ndunzhe ine ya takadza vhukuma. I dovha ya katela ngudo fhasi ha Ṱhoḓea dza Nganeapfufhi dzine dza lingedza nga nḓila dzoṱhe u gudisa vhaṅwe vhaṅwali nḓila kwao ya u ṅwala na u sengulusa nganeapfufhi. U bva kha ṱhoho, mudzedze muthihi, tshivhumbeo kana puloto, vhaanewa, ṱhalutshedzo na mufhindulano, u ṱuṱula dzangalelo ḽa vhavhali na luambo na tshitaela. 

Ri thoma fhaḽa muṱani wa Vho-Musetho kha nganea ya Zwanḓa Zwa Malofha vha tshi khou gungula nga mufumakadzi wavho Vho-Denga. Ṅwedzi mivhili yo fhiraho Vho-Muritho vho ḓo hwelela Tshiguthe mulandu kha khoro ya shango ḽa Khondi-Khondi wa u nṱangula mufumakadzi wavho Vho-Denga.

"Houḽa musadzi o ntshuma Tshiṱavhatsindi! O nthwa hu no vhavhesa sa ṋowa yo rwiwa findi. A thi ṱoḓi u thanyelwa nga musadzi. Vhuṱungu he a mpfisa hone ndi fanela u mu lifhedza kavhili, kafumi kana kaḓana. Ndi ḓo mu fhisa a swa a dobodela! U tou pfa u ambelwa, ndi a vhona." Ndi vho Muritho vha no ralo vha tshi khou amba na ṱhama yavho Vho-Kanganyisani. 

Vhe vhadzimu vha ha Vho-Denga vha songo fhidza u vha linda vhusiku na masiari. Hu ḓo vha na u shuluwa ha malofha hafha fhethu. Kha ri vule maṱo ri lavhelese. Ri sathu ya na kule ri dzhena kha nganea ya Ro Ṱovhowa! Ndi ngani muhumbulelwa wa u thoma hu na lufu lwa munna muṱani hu mufumakadzi we a mu ṱanzwa, a mu bikela na u mu ṱhogomela vheiwe mashaka a tsini no sendela kule? Ndi ngoho lufu a lu na tshivhuya nahone lu thutha miḓi. Vha pfa i mini yeneyi ine ya khou itea kha Vho-Beti. 

Bogisi ḽi bva hani nṋe ndi songo ṱovhowa munna wanga? Ndi Vho-Beṱi vha no ralo. 

"Vha ṱovhowa mini? Bogisi ḽo no valwa! Vho vha vha sa mu funi musi! Zwino vha vho lila khole nga u vhona maṱo a vhathu. Kha vha takuwe ri ṱuwe!" Avha vho vha khotsimuhulu wa tshilikadzi Vho-Manzhanzha. 

Hei, ri ḓo vhona hune ha ḓo ya phuna na tshiṋoni. Mashaka kha ri shanduke. Mufumakadzi wa mufu ndi muṅwe washu, o ḓola luvhundi a tshi vhingwa. Vhadzimu vha ḓo ri ṱanutshela! Tshelede ndi sathane ndi khou tenda. A si hanefha kha nganea ya Ni ḓo mu kona naa? hune ra wana Magebula a tshi khou maḽa tshinyeke tshawe Baloni ane a vha ṅwana wa lupedzi wa tshigwili Vho-Mukalanga. Mukalaha a vha khou tendelana na ṅwana wavho a tshi maḽiwa nga tshisiwana. U ḓo ḽi bva hani muṱhannga? 

"Ni ḓo zwi kona naa zwa mufumakadzi ane a ḓura sa luṋanga lwa nḓou? A ho ngo tou pfi khoyo, ho pfi khevho! Mudzimu o tou hasha, ṅwana'nga! Naho ra lingedza u ḓuḓumela arali ri zwirwavhavha ri nga si lapfe!" Ndi Vho-Tshimbiluni vha no ralo vho ṱungufhala. 

Ri ḓo ri mini nḓou a i lemelwi nga musingo wayo. Bugu eyi nya nganeapfufhi i na masiaṱari a 80. Dziṅwe nganea dzine dza ḓo vha takadza mbilu ndi Zwi konwa nga thabelo, Kha vha sale!, Wanani vhugudisi - tshelede sa vhuhosi a i thetshelwi. Khoyu Tshiḓumbu o wana mushumo wa tshifhinga-nyana Vhurwa u vho ri zwa tshikolo ha tsha dzhenelela, Ndi mushumo-ḓe uyu? - Nḓala i a vhavha nahone a i ṱambiwi mulamboni sa  tshikha. Muṱali u ṅala o fura.. Khevha Vho-Miṱa vho takalela uri  ṱhama yavho Vho-Siṱafu vho vha wanela mushumo. Zwauri ndi mushumo-ḓe a vha khou vhilela ngazwo. "Ndo wana mushumo, mukalaha wanga! Vhubva na vhuguluvhe ho fhela munna wanga! Vhone ndi ḓo vha rengela suthu vha awela havurolo. Ṋama ri ḓo tou nanga uri ri ḽa ya mini." Ndi Vho-Miṱa vha no ralo., Mulandu wa malofha na Vho-Mmege.

Tshivenḓa tsho shumiswaho kha bugu eyi tsho ṱamba tsha dovha tsha sedzuluswa nga vhaṅwe vhaṅwali makone. Kha vha ḓo pfa kusuvhele kwa luambo lwe Mudzimu wa Vhavenḓa Ṅwali a ri tonda ngalwo.  

Tshivenḓa tsho shumiswaho kha bugu eyi tsho ṱamba tsha dovha tsha sedzuluswa nga vhaṅwe vhaṅwali makone. Kha vha ḓo pfa kusuvhele kwa luambo lwe Mudzimu wa Vhavenḓa Ṅwali a ri tonda ngalwo. 

Matsheloni a Swondaha ya dzi 29 Tshimedzi ho ḓo vuwa dzhatsha ḽi si na vhukono hafha muḓini wa Vho-Muzulu. Khevha makhadzi Vho-Aḽilali vho fara khavho ya maḓi vho gwadama guḓani vha tshi khou rerela vhamatongoni. "Iwe Mashau, Tshithovheke, Makheḓa, na iwe Gushumbu! Ṅwana asuyu, u khou bva dzima-muḓi, kha rwiwe nga muya sa vhaṅwe! U khou ya vhukati ha dzitshakha. A nga tsireledzwa nga nnyi hu si vho iwe vhahulwane. Iwe Mudzimu tshisadzi na iwe Mudzimu tshinna. Fola asiḽi, ni dahisane ṅwana a vhulungee! Na iwe ri sa u ḓi ri khou suma. Ṱhoho a si ya muthu muthihi."

Sa muṅwali, mbilu yanga yo ruḽa ngauri ndi a zwi ḓivha zwauri mushumo uri nga ngomu ha bugu eyi ya ZWANḒA ZWA MALOFHA ndi wa maṱhakheni. Ndaa!